İngilizce
İspanyolca
Türkçe
Uyku Apnesi Neden Olur?
Uyku Apnesi Neden Olur?
Uyku Apnesi Nedir?
Uyku apnesi, ciddiye alınması gereken, potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir hastalıktır. Horlamanın en yaygın nedenlerinden biridir ve uyku sırasında 10-20 saniye boyunca oksijen seviyelerinin normalin %20'sinin altına düşmesiyle solunumda kısa bir duraklama olarak kendini gösterir. Önlem alınmadığı takdirde uyku apnesinin dikkatsizliğe yol açtığı, trafik kazası riskini artırdığı ve iş kazalarına neden olduğu bilinmektedir.
İki tür uyku apnesi vardır:
Beynin solunumu kontrol eden kaslara yaptığı uyarılar başarısız olduğunda, Merkezi uyku apnesi Geliştirir. Santral uyku apnesi, obstrüktif apneye göre daha az yaygındır.
Beynin solunumu kontrol eden kaslara yaptığı uyarılar başarısız olduğunda, merkezi uyku apnesi Geliştirir.
Uyku apnesi istemsiz solunum durmaları ile karakterizedir. Hasta saatte 20-30 apne atağı yaşayabilir. Uyku apnesinde horlama sık görülür. Ancak horlama sorunu olan herkesin uyku apnesi sorunu yoktur.
Apneik ataklar sırasında oksijeni soluyamaz ve karbondioksiti dışarı atamazsınız. Bu nedenle karbondioksit seviyesi artarken kandaki oksijen seviyesi azalır. Oksijen seviyesinin düşmesi ile uyanan beyin, şiddetli horlama veya kısa nefes alma ve yutma isteği ile solunumu yeniden başlatmaya çalışır. Bu durumdaki birçok hasta, neler olup bittiğinden tamamen habersizdir ve uyandıklarında bunu hatırlamazlar.
Uyku apnesi, her yaştan ve cinsiyetten insanın sahip olabileceği düşünülenden çok daha yaygın bir rahatsızlıktır. Ancak uyku apnesi erkeklerde kadınlara göre 4 kat daha fazla görülür. Kadınlık hormonlarının uyku apnesini engellediği gözlemlenmiştir.
Uyku Apnesi Neden Olur?
Uyku apnesinin nedeni yapısal ve çevresel faktörlere bağlı olarak değişebilir. Boğaz kaslarının gevşemesi sonucu hava yolunun kapanması uyku apnesinin başlıca nedenlerinden biridir. Geniz eti ya da bademciklerin büyük olması sonucu üst solunum yollarında oluşan darlık gibi yapısal bozukluklar da uyku apnesine neden olur. Bunların dışında aşırı kilolu olmak, burun tıkanıklığı, tiroid bezlerinin yetersiz çalışması, kalp damar hastalıkları, hipertansiyon, alt çenenin geride olması, boynun kısa ya da kalın olması gibi anatomik bozukluklar uyku apnesi nedenleri arasında yer alır.
Alkol, tütün ve ilaç kullanımı uyku apnesi gelişme riskini artırır.
Uyku Apnesinin Belirtileri Nelerdir?
Uyku apnesi boğulma hissi ile karakterizedir. Derin uykunun sık sık bölünmesi, sabahları baş ağrısı ve gün içinde uyku hali gibi sorunlara neden olur. Hastalar ayrıca ağız kuruluğu, dikkat dağınıklığı ve boğaz ağrısı gibi semptomlar yaşayabilir.
Uyku Apnesi Nasıl Tedavi Edilir?
Uyku Apnesi Tanısı Nasıl Konur?
Uyku apnesi tanısı için yapılacak test, hastalığın tespiti ve tedavisi için en önemli aşamalardan biridir. "Polisomnografi" adı verilen uyku apnesi testi, hastanın gece boyunca beyin aktivitesinin ve solunum olaylarının kayıt altına alınmasıyla yapılan bir testtir. Ortalama 4-7 saat süren uyku testi boyunca kan basıncı, ereksiyon, solunum durması ve uyku duruşları incelenir. Muayene sonucunda hastada uyku apnesi olup olmadığı tespit edilir. Uyku apnesi tanısı konulan kişilere nedenlerine bağlı olarak farklı tedavi yöntemleri uygulanmaktadır.
Uyku Apnesi Tedavisi
Uyku apnesinin tedavisinde obezite, alkol veya tütün kullanımı gibi herhangi bir çevresel kaygı varsa, önce bunlar ele alınmalıdır. Üst solunum sisteminde cerrahi müdahale gerektiren önemli darlıklar varsa kulak burun boğaz uzmanlarına danışılmalıdır. Uyku apnesi tanısı konulan her hastaya cerrahi yöntemler uygulanamaz ve hastalığın tekrarlama olasılığı yüksektir.
Uyku apnesi tedavisi için yardımcı cihazlar
Tedavide uyku apnesi cihazları da kullanılmaktadır. Sürekli pozitif hava yolu basıncı (CPAP) Cihazlar genellikle ileri derecede uyku apnesi tedavisinde kullanılır. Hasta, tedavinin etkisine ve hastanın tercihlerine göre otomatik ayarları değiştiren cihazlar veya sabit basıncı koruyan cihazlar kullanılarak izlenir. Uyku apnesi makinesi olarak da adlandırılan CPAP cihazları, hava yolunun sürekli açık kalması için hastaya basınçlı hava sağlar. Uyku apnesi maskesi, uyku sırasında üst solunum yollarını açık tutarak apneik olayları önler. Cihazların kullanımı ilk başta hastaya rahatsız edici gibi gelse de sabahları dinlenmiş ve uykulu olarak uyanan hastalar cihazları rahatlıkla kabul etmektedir. CPAP cihazları sayesinde uyku apnesi probleminden kurtulan hastaların uyku ve yaşam kalitesi tekrar artmaktadır.
Uyku Apnesinden Ölebilir misiniz?
Uyku apnesi sizi öldürebilir mi sorusuna şu şekilde cevap verebiliriz; Uyku apnesi Bilincimiz kısmen kapandığında uyku sırasında solunumu durdurduğu için hastalar tarafından fark edilemez. Ancak aynı ortamda uyuyan kişiler tarafından fark edilebilir. Uyku apnesi olan birçok hasta bu durumu önemsemez veya fark etmez. Doktora gidilmemesi nedeniyle bu hastalığın zamanında tedavi edilememesi sonucu kalp krizi, felç, iktidarsızlık, alzheimer, yüksek tansiyon, kalp ritim bozukluğu, kanser, obezite, kalp büyümesi, mide hastalıkları (reflü vb.) ve diyabet gibi birçok ciddi hastalık gelişmektedir. Farkında olmasanız bile uyku apnesinin belirtilerini gözlemleyerek zamanında önlem alabilirsiniz.
